-
1 квадрат
шаршыРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > квадрат
-
2 квадратно-гнездовой
-
3 кость квадратная
шаршы сүйекРусско-казахский терминологический словарь "Биология" > кость квадратная
-
4 профиль квадратного сечения
шаршы қималы пішінРусско-казахский терминологический словарь "Архитектура и строительство" > профиль квадратного сечения
-
5 стеклоблок квадратный
шаршы шыныблокРусско-казахский терминологический словарь "Архитектура и строительство" > стеклоблок квадратный
-
6 стеклопакет квадратный
шаршы шыныпакетРусско-казахский терминологический словарь "Архитектура и строительство" > стеклопакет квадратный
-
7 пруток квадратный
шаршы шыбықшаРусско-казахский терминологический словарь "Машиностроение" > пруток квадратный
-
8 акр
акр (4, 840 шаршы ярдқа, яки 442, 570 шаршы см-ге тең жер телімі) -
9 быстрина
-
10 квадрат
квадрат, шаршы -
11 ринг
спорт.ринг, шаршы алаң -
12 форма
1)2)3)4)5)6)7)8)9)10) -
13 мышца квадратная бедра
санның шаршы бұлшықетіРусско-казахский терминологический словарь "Медицина" > мышца квадратная бедра
-
14 мышца квадратный пронатор
ішке айналдырғыш шаршы бұлшықетРусско-казахский терминологический словарь "Медицина" > мышца квадратный пронатор
-
15 каре
каре, шаршы сап -
16 овал-квадрат
сопақ-шаршыРусско-казахский терминологический словарь "Горное дело и металлургия" > овал-квадрат
-
17 крестовик обыкновенный
кәдімгі шаршыөрмекшіРусско-казахский терминологический словарь "Биология" > крестовик обыкновенный
-
18 цӹре
цӹреГ.1. цвет, окраска, колорит, расцветка, тон, оттенок; мастьШӧртнялгӹ цӹре золотистый цвет;
цӹрем вашталташ менять цвет.
Шаршы, пӹзӹлмӹ якшар цӹрештӹ доно ӹшкӹмӹштӹм пӓлдӹртӓт. «Кӓнг. цевер.» Калина, рябина выдают себя своим красным цветом.
(Михаил Иванович дон шӱмбелжӹ) анжат: больница турештӹшӹ кугивлӓ лошты ик имни шалга, цӹрежӹ нӹнӹн ганьыракок. А. Канюшков. Михаил Иванович и его приятель смотрят: в березняке напротив больницы стоит одна лошадь, масть почти такая же, как у их лошади.
Сравни с:
тӱс2. вид; внешность, наружность, внешний облик, черты лицаШамым ямдымеш, ӹшке эдем цӹрем ямдымеш кӱ вара йӱэш? В. Сузы. Кто же пьёт до потери сознания, до потери своего человеческого облика?
Хала ӹшке и гӹц ишкӹ цӹрежӹм вашталтен миӓ. Н. Ильяков. Сам город год от года меняет свой облик.
3. лицо; передняя часть головыПӹрӹнзӹквлӓ цӹрем локтыл погыневӹ тӹрвӹ век. А. Канюшков. Морщинки, портя лицо, собрались вокруг губ.
(Рита) изиш кӹжгемӓлӹн, цӹрежӹ свезӓэм веле шӹнзӹн. А. Канюшков. Рита слегка пополнела, лицо её только посвежело.
4. вид; выражение лица, отражающее внутреннее состояние, внутренний обликӒтям пиш когон лӱдӹн колтен. Цӹрежӓт вашталт кеш. Н. Игнатьев. Отец очень сильно испугался. Даже выражение лица его изменилось.
5. облик; характер, вид, душевный складӒшӹндӓрен мимӹкӹжӹ, поп цӹрежӹ яжон каеш. П. Першут. Если подумать (букв. вспомнить), хорошо виден характер попа.
Кӹзӹт ӹнде махань ылметӹм, лачокшы цӹреэтӹм пӓлен шом. К. Беляев. Теперь я узнал, каков ты, каков твой истинный облик.
6. перен. признак; примета, знак, по которым можно угадать, узнать, определить что-л.; следПроспект кымдыкеш шошым цӹре вазалын шокшы шӱлӹш гань. А. Атюлов. На весь проспект опустились приметы весны, как тёплое дыхание.
7. перен., книжн. лицо; индивидуальный облик, чьи-л. отличительные чертыТӱнӹмбал культурывлӓ лоштат мӓмнӓн культурынан ӹшке цӹрежӹ улы. «Цикмӓ» Среди мировой культуры и у нашей культуры есть своё лицо.
Идиоматические выражения:
-
19 шоршо
шоршодиал.Г.: шаршыкалина; кустарник семейства жимолостных; ягоды этого кустарникаШоршо чот гын, кӱдыр коя лиеш. Пале. Если калины много (уродилось), то тетерева будут жирные.
Смотри также:
полан -
20 шӱлӹ
шӱлӹГ.зоол.1. ёж; млекопитающее отряда насекомоядныхШӱлӹм моаш найти ежа.
Шӱлӹн ӹшкӹмжӹн имвлӓэшӹжӹ ӹлӹштӓшӹм намалмыжы гишӓн, наверно, цилӓнок пӓлӓт. А. Канюшков. О том, что ёж на своих иголках носит листья, наверно, все знают.
2. в поз. опр. ежовый, ежа; относящийся к ежу, связанный с ежом, принадлежащий ежуШӱлӹ им игла ежа;
шӱлӹ кавашты ежовая шкура.
Шаршы тӹшкӓ лӹвӓлнӹ шӱлӹ пӹжӓш улы. Под калиновым кустом есть нора ежа.
Сравни с:
шоҥшоИдиоматические выражения:
- 1
- 2
См. также в других словарях:
шаршы — 1 1. (Ақт., Ойыл; Маң.: Маңғ., Шевч.; Қост., Жанг.; Алм.: Шел., Кег., Еңб қаз.) әйелдердің басына тартатын орамалы. Анау ш а р ш ы сенікі ме екен, әлде менікі ме екен? (Ақт., Ойыл). Ш а р ш ы салатын әйел кәзір аз (Алм., Кег.). Артынша Торғын… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шаршы ұялы әдіс — Жемісті, дақылды шаршы ұялап егу әдісі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шаршы — зат. ауыс. Әйелдердің басына салатын кішкене орамал … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шаршы — сын. Дене бітімі бір біріне сәйкес, үйлесімді, ықшам. Денесі шымыр біткен ш а р ш ы ғана, Ұқсайды құс ішінде қаршығаға. Жалт етіп қарағаны – зердең болса, Дегендей сөзге құлақ салшы, бала (Н.Айтұлы, Ту, 110) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шаршы дюймге фунттар — (Фунтов на кв.Дюйм) ядролық жарылғыштың динамикалық қысымын өлшейтін бірлік. Ол ядролық детонацияның әсер етуін есептеуге немесе ядролық жарылғышқа қарсы құрылымының қабілетін есептеуге пайдаланылады … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шаршы метр — Бір нәрсенің аумағын, көлемін білдіретін өлшемдік бірлік; квадрат метр … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қол шаршы — (Шымк., Мақт.; Қарақ.) қол орамал. Менің қ о л ш а р ш ы м д ы жуа сал (Шымк., Мақт.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ғарыштық барлау — (Космическая разведка) Жердің жасанды серігін жіберу арқылы жүзеге асырылатын барлау. Ол ең кішкене объектілердің, ұшақтардың, ракеталардың ұшып шығу позицияларын, су бетіндегі кемелерді суретке түсіре алатын арнаулы фотоаппараттармен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
жазық тікбұрышты координат — (Плоский прямоугольный координаты) координат білік осьтері деп аталатын екі өзара перпендикуляр сызықтардың қиылысу нүктесі (тік білік икс, көлденең білік игрек). Топографияда Ж.т.к. қолданудың кейбір ерекшеліктері бар. Бүкіл жер беті меридианмен … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
зақымдану тығыздығы — (Плотность заражения) зақымданған ауданның (беттің) бір өлшеміне келетін улағыш заттардың (УЗ) мөлшері, химиялық жағдайды сипаттайтын факторлардың бірі. Ол 1 шаршы метрге келетін граммдық мөлшермен өлшенеді (г/м2.). Әр түрлі химиялық оқ дәрілерді … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
картаға нүктені түсіру — (Нанесение точки на карту) координаттары бойынша нүкте орналасуы тиіс шаршыны анықтап, оған нүктені түсіру. Табылған шаршының оңтүстік сызығынан оның бүйір жақтарынан карта масштабында кесінді салынады. Ол шаршының төменгі жағы мен Х нүктесінің… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу